In dit hoofdstuk staan de belangrijkste activiteiten beschreven die in 2018 hebben bijgedragen aan de ruimtelijke ontwikkelingen in Flevoland.
Omgevingsvisie
De Omgevingsvisie FlevolandStraks is de strategische langetermijnvisie voor de provincie. In de visie zijn de zeven provinciale maatschappelijke opgaven voor de lange termijn (2030 en verder) benoemd; de stippen op de horizon. De zeven stippen zijn: het Verhaal van Flevoland, Krachtige Samenleving, Ruimte voor Initiatief, Duurzame Energie, Circulaire Economie, Landbouw Meerdere Smaken en Regionale Kracht. In 2018 is de keuze gemaakt om de programmatische uitwerking van de opgaven te bundelen in één Uitwerkingsagenda (Samen Maken We Flevoland: Uitwerkingsagenda deel I), hier wordt in het eerste kwartaal van 2019 over besloten.
Alleen door gezamenlijke inspanning met inwoners, private- en maatschappelijke organisatie, instellingen en overheden kunnen we Flevoland op adequate wijze voorbereiden op de toekomst. We hebben om die reden parallel aan het programmeren, samen met de Flevolandse gemeenten en Waterschap Zuiderzeeland, geïnvesteerd in agendaontwikkeling. Dit proces heeft geresulteerd in de tussenrapportage Samen Maken We Flevoland. Daarnaast hebben we in 2018 een ontwerp Omgevingsverordening en ontwerp Omgevingsprogramma vastgesteld. De definitieve versies zijn in januari 2019 ter vaststelling voorgelegd aan Provinciale Staten. In de ontwerpen zijn bestaand beleid en regels voor de fysieke leefomgeving uit provinciale beleidsnota's en verordeningen bij elkaar gebracht in een nieuwe opzet.
Voorbereidingen voor de Omgevingswet
De Omgevingswet is niet alleen een enorme wetgevingsoperatie, maar heeft ook invloed op de rol en bevoegdheden van de provincie. Provincies en gemeenten krijgen meer mogelijkheden voor maatwerk en experimenten. De Omgevingswet vraagt van alle overheden een zorgvuldige implementatie, zodat ondernemers en bewoners met ingang van 2021 ook daadwerkelijk kunnen profiteren van de nieuwe wet. We hebben het afgelopen jaar inbreng geleverd op de regelgeving van het Rijk en het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Eind 2018 is er tussen het Rijk en de koepels (IPO, VNG en UvW) een beheerakkoord over het digitale stelsel Omgevingswet gesloten. Het Beheerakkoord regelt de invloed van Rijk en koepels op de kwaliteit van de landelijke digitale voorziening van het digitale stelsel.
Binnen de Bestuurderstafel Omgevingswet Flevoland hebben provincie, gemeenten, waterschap, OFGV, RWS brandweer en GGD zich ingezet om de Omgevingswet gezamenlijk te verkennen en stappen te zetten naar ketensamenwerking. Tijdens vier kennismiddagen zijn gezamenlijk onderwerpen verkend, zoals bestuurlijke afwegingsruimte, participatie, digitale dossiervorming en vergunningverlening.
Ruimtelijke Visie Werklocaties
Het overaanbod aan werklocaties in Flevoland is significant verminderd omdat de gemeenten plannen voor nieuwe locaties geschrapt hebben en/of bestaande werklocaties hebben getransformeerd in een andere bestemming. De harde planvoorraad bedrijventerreinen is ten opzichte van de nulmeting (1 januari 2014) met ruim een derde verminderd (van 722 ha. naar 410 ha.). Hierdoor zijn gemeenten gekomen tot een aanbod van werklocaties waar meer vraag naar is. De hoogconjunctuur heeft ertoe geleid dat alle Flevolandse gemeenten de laatste jaren veel hectare bedrijventerrein hebben verkocht. Bedrijven als Inditex zorgden in 2017 voor een megaklapper (35 ha.) en in 2018 kocht Somerset Capital Partners 20 ha. op Lelystad Airport Busisnesspark. Gemeenten lopen hierdoor minder financiële risico’s en de ruimte op werklocaties wordt zorgvuldiger benut.
Water- en bodembewustzijn
Klimaatverandering, bodemdaling en waterkwaliteit dwingen de provincie anders naar water te kijken.
Binnen het Actieplan Bodem en Water hebben de drie partijen (provincie Flevoland, Waterschap Zuiderzeeland en LTO Flevoland) samen gewerkt aan bewustwording door stimuleren van kennisdeling, demonstratie en het uitnodigen van agrarische ondernemers. Dit hebben zij gedaan in samenwerking met andere gebiedspartijen zoals agrarische netwerken en het agrobedrijfsleven. Het doel is om initiatieven en maatregelen te nemen voor duurzaam bodemgebruik en schoon en voldoende water.
De grenzen aan het gebruik van het water komen in zicht: niet alles kan meer overal. Dit vraagt om nieuwe keuzes van de provincie, gemeenten en het waterschap waarbij duidelijk wordt hoever hun verantwoordelijkheid en inspanning gaan. Dit betekent vaker een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en (agrarische) ondernemers. Dit is een van de onderwerpen die centraal staat in een nieuw provinciaal waterprogramma voor de periode 2021-2027, waarmee in 2019 wordt gestart.